Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

Τα πράσινα κτίρια είναι πλέον μία «παγκόσμια τάση» και η εξοικονόμηση ενέργειας είναι η πρώτη προτεραιότητα των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη. Οι απαιτήσεις των πελατών, σε συνδυασμό με περιβαλλοντικούς νόμους για πιο «πράσινα» κτίρια, θα οδηγήσουν στη γιγάντωση αυτής της τάσης τα επόμενα χρόνια. Είναι γεγονός, όσον αφορά τις ΗΠΑ, ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες που στοχεύουν τα κτίρια που κατασκευάζουν να είναι πράσινα αυξήθηκαν από 10% το 2016 σε 12% το 2018. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό το ποσοστό θα ξεπεράσει το 50% μέσα στο 2071. Η μεγαλύτερη ώθηση για πράσινα κτίρια οδήγησε σε επενδύσεις στα καινοτόμα νέα «πράσινα» υλικά, με σκοπό την κάλυψη της ανάγκης αυτού του γοργά αναπτυσσόμενου τομέα στην οικοδομή.

Επιμέλεια: Γιώργος Ιγγλεζάκης, Δημήτρης Κουδουνάκης

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΦΥΣΙΚΗ ΔΟΜΗΣΗ;

Η Φυσική Δόμηση σημαίνει αειφόρος δόμηση στην πιο «πράσινη» μορφή της.

Το φυσικό κτίριο χρησιμοποιεί ελάχιστα επεξεργασμένα, μη τοξικά υλικά και συστήματα που επιλέγονται κατάλληλα για το κλίμα, την τοποθεσία και την προβλεπόμενη χρήση. Ενσωματώνει κυρίως φυσικά υλικά και όχι υλικά με υψηλή ενσωματωμένη ενέργεια, επεξεργασμένα εμπορικά υλικά. Δίνεται έμφαση στην απόκτηση αυτών των φυσικών υλικών από όσο το δυνατόν πιο τοπική πηγή – ιδανικά από το ίδιο το εργοτάξιο.

Φυσικά Υλικά

Τα φυσικά υλικά που χρησιμοποιούνται στα πράσινα κτίρια μπορεί να είναι ξύλο, άχυρο, κάνναβη, χώμα, ασβέστης και άλλα.

Μερικά από αυτά βρίσκονται σε αφθονία, όπως το χώμα, και άλλα προέρχονται από ανακύκλωση. Άλλα μπορούν να αναπαραχθούν, καθώς προέρχονται από ανανεώσιμες πηγές. Μερικά από αυτά, όπως το άχυρο, η κάνναβη και παρόμοια υλικά, απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα καθώς αναπτύσσονται και, στη συνέχεια, κατά τη χρήση τους ως μονωτικά υλικά, το αποθηκεύουν. Αυτό μειώνει σημαντικά το αποτύπωμα άνθρακα ενός κτιρίου.

Πολλές από τις μεθόδους δόμησης με φυσικά υλικά είναι προσβάσιμες σε ανειδίκευτους εργάτες. Παραδείγματος χάρη, η δόμηση με άχυρο, κάνναβη και ξύλο είναι μέθοδοι που μπορούν να μάθουν αρκετά εύκολα και γρήγορα.

Φυσικά Υλικά

Περιβαλλοντική ευαισθήσια

Η επιλογή φυσικών υλικών για την κατασκευή ενός κτιρίου πρέπει να λαμβάνει υπόψη την επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση τους στο τέλος της ζωής του κτιρίου. Ο στόχος είναι να επιλέξετε υλικά και τεχνικές που θα διευκολύνουν αυτή τη διαδικασία. Πολλά κοινά οικοδομικά υλικά καταλήγουν ως απόβλητα στους χώρους υγειονομικής ταφής επειδή δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν. Ο τομέας των κατασκευών αποτελεί υπεύθυνος για το 40% των παραγόμενων απορριμμάτων, λόγω της αδυναμίας ανακύκλωσης των υλικών και της καταναλωτικής συμπεριφοράς που ακολουθούμε.

Λόγοι υγείας

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η ποιότητα του αέρα. Αυτό δεν αφορά μόνο την ποιότητα του εσωτερικού αέρα, αλλά και την αναπνοή του κτιρίου. Η χρήση υλικών που δεν απελευθερώνουν επιβλαβή σωματίδια ή τοξικές ουσίες είναι κρίσιμη για την υγεία των κατοίκων. Τα φυσικά υλικά συνήθως εγκλωβίζουν λιγότερες τοξικές ουσίες και προάγουν έναν υγιή εσωτερικό περιβάλλον.

Χτίζοντας με Χώμα

Το χώμα αποτελεί το κεντρικό δομικό υλικό της Φυσικής Δόμησης. Έχει πολύ χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα, καθώς απαιτεί ελάχιστη ενέργεια για την εξόρυξη, μεταφορά και επεξεργασία του. Αν και δεν είναι μονωτικό υλικό, αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο για την παροχή θερμικής μάζας, βοηθώντας στη ρύθμιση της θερμοκρασίας των χώρων μας. Από περιβαλλοντική άποψη, το χώμα αποτελεί μια εναλλακτική λύση για το τσιμέντο ή τα τούβλα, προσφέροντας καλύτερη θερμική απόδοση και λιγότερη ενεργειακή κατανάλωση.

Κατασκευές που Αναπνέουν

Σε γενικές γραμμές, η αναπνοή ενός υλικού είναι η ικανότητά του να ρυθμίζει την υγρασία — να την απορροφά και να την απελευθερώνει. Τα περισσότερα φυσικά δομικά υλικά «αναπνέουν», και είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι δεν τα εγκλωβίζουμε πίσω από φινιρίσματα που θα παγιδεύσουν την υγρασία.

Ένα παράδειγμα είναι η χρήση ασβεστοκονιάματος. Σε αντίθεση με το τσιμέντο, ο ασβέστης «αναπνέει» και είναι ένα φυσικό συνδετικό υλικό για άλλα φυσικά υλικά. Ο ασβέστης συνεργάζεται καλά με το χώμα, καθώς είναι ένα μαλακό και πορώδες υλικό.

Όταν το χώμα και ο ασβέστης εκτίθενται σε εναλλαγές θερμοκρασίας, συστέλλονται και διαστέλλονται με τον ίδιο ρυθμό. Έτσι, το φινίρισμα του ασβέστη παραμένει σταθερό και χωρίς ρωγμές. Μπορούμε ακόμα και να αφαιρέσουμε και να ανακυκλώσουμε παλιά κονιάματα ή επιχρίσματα ασβέστη, τα οποία συνεχίζουν να απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα που εκλύθηκε κατά την παραγωγή τους.